مرتب سازی کارت (Card Sorting)
سازماندهی و دسته‌بندی محتوای محصول کمک می‌کند تا یافتن اطلاعات برای کاربران آسان‌تر شود.
تصور کنید در فروشگاه هستید و به دنبال محصول خاصی می‌گردید. همه‌چیز را بدون نظم خاصی چیدند و هیچ راهنمایی برای پیدا کردن محصولات وجود ندارد. سردرگم و ناامید می‌شوید و حتی ممکن است فروشگاه را ترک کنید. این تجربه شبیه به زمانی است که کاربری برای اولین‌بار از محصولی استفاده می‌کند و دسته‌بندی‌های نامناسبی را می‌بیند. اگر کاربران نتوانند آنچه نیاز دارند را پیدا کنند، ممکن است خیلی زود از ادامه استفاده از محصول، منصرف شوند. اینجا است که روش مرتبسازی کارت وارد عمل می‌شود. در این تکنیک با کمک خود کاربران، ساختاری مناسب و دسته‌بندی‌هایی منطقی برای محتوا و اطلاعات مختلف ایجاد می‌کنیم تا تجربه کاربری بهتری برای همه فراهم شود.
مرتبسازی کارت چیست؟
یک روش پژوهش کاربری است که دسته‌بندی محتوا توسط کاربران انجام می‌شود. به این صورت که کاربران ایده‌ها یا اطلاعات نوشته شده بر روی کارت‌ها را در دسته‌بندی‌های مختلف گروه‌بندی می‌کنند. طراحان معمولاً از این روش برای موارد زیر استفاده می‌کنند:
- ارزیابی معماری اطلاعات (IA) محتوای وب سایت یا محصول
- درک چگونگی مفاهیم یا ایده‌های مختلف و احساس نسبت به آنها
- انتظار کاربران
- الهام گرفتن برای گروه‌بندی محتوا یا ایده‌ها
انواع مرتبسازی کارت
انواع مختلفی از مرتبسازی کارت وجود دارد و هر کدام در شرایط خاصی استفاده می‌شوند:
-
مرتبسازی کارت باز (Open Card Sorting)
شرکت‌کنندگان باید دسته‌بندی‌های خود را ایجاد کنند. این نوع مرتبسازی برای یادگیری نحوه گروه‌بندی کاربران و نحوه لیبل‌بندی آن گروه‌ها استفاده می‌شود.
-
مرتبسازی کارت بسته (Closed Card Sorting)
پس از تعیین دسته‌بندی‌های مورد نظر، از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود که کارت‌ها را در دسته‌های تعیین شده، قرار دهند. این کار باعث می‌شود از نیاز کاربران و انتظاراتشان آگاه شوید.
-
مرتبسازی کارت ترکیبی (Hybrid Card Sorting)
ترکیبی از مرتبسازی کارت باز و بسته است که به کاربران این امکان را می‌دهد که کارت‌ها را در دسته‌بندی‌های ارائه‌شده مرتب کنند و همچنین گروه جدید خود را بسازند. این روش به شما کمک می‌کند تا بینش‌های دقیق‌تر و عمیق‌تری از ترجیحات کاربران به دست آورید.
-
مرتبسازی کارت معکوس (Reverse Card Sorting)
روشی است که در آن کاربران باید کارت‌ها را در یک ساختار موجود قرار دهند، نه اینکه آنها را مرتب کنند. این روش برای ارزیابی شهود و درک کاربران از ساختار ناوبری سایت مفید است.
مثال: فرض کنید در یک سایت آشپزی یک کارت دستور پخت (مثلاً لازانیا سبزیجات) را به کاربران می‌دهید و از آنها می‌خواهید تا آن را در میان دسته‌بندی‌های از پیش تعیین‌شده قرار دهند. اینطور می‌توانید ببینید که آیا سازماندهی محتوای سایت برای کاربران منطقی است یا نه.
-
مرتبسازی کارت اصلاح شده (Modified-Delphi Card Sorting)
در روش مرتبسازی کارت اصلاح شده، هر شرکت‌کننده کارت‌ها را به نحوی مرتب می‌کند که برای او منطقی است. سپس شرکت‌کنندگان بعدی این ترتیب را بررسی کرده و تغییرات لازم را اعمال می‌کنند تا مدل نهایی به بهترین شکل ممکن تکمیل شود.
-
مرتبسازی کارت از راه دور (Remote Card Sorting)
شرکت‌کنندگان، کارت‌ها را به‌طور آنلاین در سیستم‌های خود مرتب می‌کنند. می‌توانید مرتبسازی کارت باز یا بسته را از راه دور انجام دهید. تعداد زیادی برنامه وجود دارد که به طور خاص به متد مرتبسازی کارت از راه دور می‌پردازند. استفاده از نرم افزار اختصاصی می‌تواند سودمند باشد. زیرا داده‌ها را برای شما تجزیه و تحلیل می‌کند.
زمان انجام مطالعه مرتبسازی کارت
مرتبسازی کارت باعث می‌شود درباره نحوه دسته‌بندی اطلاعات و محتوای کاربران، بینشی بدست آورید. همچنین به تیم‌ها کمک می‌کند تا معماری اطلاعاتی ارائه دهند که با نیازهای کاربران و مدل ذهنی آنها مطابقت داشته باشد.
تصور کنید در حال باز‌طراحی سایت اجاره خودرو هستید. این شرکت تعدادی مدل خودرو ارائه می‌دهد که مشتریان می‌توانند از بین آنها انتخاب کنند. چگونه خودروها را دسته‌بندی می‌کنید تا مردم به سرعت بتوانند خودرو اجاره‌ای خود را پیدا کنند؟ دسته‌بندی‌های فنی خودرو مانند اقتصادی، متوسط و سایز کامل برای بسیاری از کاربران مبهم است. در این موقعیت شما می‌توانید روش مرتبسازی کارت انجام دهید که در آن کاربران بتوانند دسته‌بندی‌های مورد نظر خود را پیاده کنند. سپس می‌توانید مدل ذهنی آنها را کشف کنید. زمان‌هایی که برای سازماندهی محتوا خود، به کمک کاربران نیاز داشتید، از روش مرتبسازی کارت استفاده کنید.
فرآیند مرتبسازی کارت
انجام روش مرتبسازی کارت به ۴ مرحله نیاز دارد:
- کارت‌ها را بسازید.
- از شرکت‌کنندگان بخواهید که کارت‌ها را در دسته‌بندی‌های از پیش تعیین شده، سازماندهی کنند.
- از شرکت‌کنندگان بخواهید برای هر گروه لیبل در نظر بگیرند.
- داده‌های بدست آمده را تجزیه و تحلیل کنید.
چگونه مرتبسازی کارت آماده می‌شود؟
تعداد کارت‌ها را تعیین کنید
تعداد کارت‌ها به پیچیدگی محتوا، اهداف پژوهش و آشنایی کاربران با محصول بستگی دارد. ۳۰ تا ۵۰ کارت برای جلوگیری از خستگی کاربر و تشویق آنها برای دسته‌بندی، توصیه می‌شود. این تعداد کارت ممکن است زیاد به نظر برسد، اما زمانی که کاربران چند دسته‌بندی را مشخص کنند، قرار دادن بقیه آسان‌تر و سریع‌تر می‌شود.
-
کارت‌ها را لیبل‌گذاری کنید
هر لیبل را در ابزار دلخواه خود ایجاد کنید. OptimalSort یک گزینه محبوب برای بسیاری از محققان UX است. این کارت‌ها می‌توانند شامل صفحات، پیوندها، تصاویر یا توضیحات صفحاتی باشند که کاربران در محصول به آنها رجوع می‌کنند.
از به کارگیری کلمات یکسان در برچسب‌ها برای کارت‌های مختلف خودداری کنید زیرا شرکت‌کنندگان به‌جای فکر کردن به روابط عمیق‌تر بین آیتم‌ها، به‌طور خودکار آنها را گروه‌بندی می‌کنند. به عنوان مثال، استفاده از کارت‌هایی مانند تویوتا کمری، تویوتا ماتریکس و تویوتا لندکروزر ممکن است باعث شود کاربران همه خودروهای تویوتا را گروه‌بندی کنند، بدون توجه به جزئیات حیاتی مانند اندازه خودرو و ظرفیت صندلی.
از استفاده از کلمات تکراری برای کارت‌های مختلف خودداری کنید، چون این کار باعث می‌شود کاربران به جای فکر کردن عمیق، آنها را به صورت خودکار دسته‌بندی کنند.
یک آزمایش تستی با گروه کوچک‌تری از شرکت‌کنندگان برای ارزیابی کلی روش مرتبسازی کارت‌ها، ضروری است.
-
دعوت از شرکت‌کنندگان
تعداد شرکت‌کنندگانی که باید در فرآیند باشند، بسته به اینکه یک روش مرتبسازی کارت کمی یا کیفی انجام دهید، متفاوت است.
-
- مرتبسازی کیفی کارت به پژوهشگران UX کمک می‌کند تا درک کنند که چرا کاربران کارت‌ها را در گروه‌های خاص قرار می‌دهند. محققان اغلب از کاربران می‌خواهند که با صدای بلند فکر کنند تا مدل‌های ذهنی و دلایل دسته‌بندی آنها را بفهمند. باید حداقل ۱۵ شرکت کننده را برای این رویکرد در نظر بگیرند.
- مرتب سازی کمی کارت به محققان کمک می‌کند تا از نظر آماری دسته‌بندی‌های رایج را تشخیص دهند. این کار بر روی چندین‌بار دسته‌بندی کارت‌های خاص توسط افراد تمرکز می‌کند. برای مطالعات کمی، حداقل ۳۰ تا ۵۰ شرکت‌کننده توصیه می‌شود تا اطمینان حاصل شود که نتایج برای گروه‌های بزرگ‌تر کاربردی است. اگر الگوهای ثابتی مشاهده نشد، شرکت‌کنندگان بیشتری را برای مطالعه استخدام کنید. استفاده از شرکت‌کنندگانی که نماینده کاربران هدف فعلی شما هستند، بسیار ضروری است. برای اطمینان از یک گروه نماینده کاربر فعلی، مجموعه متنوعی از شرکت‌کنندگان را هدف قرار دهید.
افزایش تعداد شرکت‌کنندگان در هر دو رویکرد تاثیر منفی بر یافته‌های داده‌ها نخواهد داشت، اما این توصیه‌ها، منابع و بودجه‌های محدودی را در نظر می‌گیرند.
روش‌های آنلاین مرتبسازی کارت
حتی اگر امکان انجام مرتبسازی کارت به صورت حضوری وجود داشته باشد (ممکن است لازم باشد این کار را برای گروه‌های کاربر خاصی مانند کودکان یا افرادی که چالش‌های دسترسی دارند انجام دهید)، امروزه اکثر مطالعات مرتبسازی کارت از راه دور با استفاده از پلتفرم‌های ویدیویی از راه دور انجام می‌شوند.
-
مطالعه از راه دور کنترل شده (Moderated)
در یک مطالعه از راه دور، محقق حضور داشته و سؤالات بعدی را به صورت زنده مطرح می‌کند. ابزارهای ویدئو کنفرانس مانند زوم (Zoom) و ابزارهای مایکروسافت (Meet Google) در این سناریو کافی هستند.
-
مطالعه از راه دور کنترل نشده (Unmoderated)
در یک مطالعه مرتبسازی کارت از راه دور کنترل نشده، یک پلتفرم تمام دستورالعمل‌ها و سوالات را بدون حضور محقق مدیریت می‌کند. هر شرکت کننده جلسه مرتبسازی کارت خود را به تنهایی تکمیل می‌کند. بسته به پلتفرم، ضبط جلسه یا فقط گروه‌بندی نهایی ممکن است در پایان جلسه در دسترس باشد.
به شرکت‌کنندگان اطلاع دهید
قبل از شروع جلسه، به کاربران اطلاع دهید که:
- تعداد دسته‌بندی کارت‌ها می‌تواند متفاوت باشد.
- تعداد مشخصی از گروه‌ها وجود ندارد که روی آنها تمرکز کنند. می‌توانند گروه‌ها را بر اساس نیاز و شرایط تعیین کنند.
- اگر نظر خود را در مورد قرار دادن کارت‌ها تغییر دهند، می‌توانند کارت‌ها را دوباره مرتب کنند.
- اگر آنها معنی کارتی را نمی‌دانند، به جای قرار دادن آن به یک گروه تصادفی، باید آن را کنار بگذارند.
- شرکت‌کنندگان باید موضوعات را به صورت گروهی سازماندهی می‌کنند.
- از شرکت‌کنندگان بخواهید مجموعه کارت‌ها را اسکن کنند و آنها را در گروه‌هایی سازماندهی کنند که بنظر‌شان منطقی است. ابزارهای راه دور به طور خودکار کارت‌های گروه‌بندی نشده را از کارت‌های گروه‌بندی شده، جدا می‌کنند. تشویق کاربران به فکر کردن با صدای بلند در طول این فرآیند می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید دلیل گروه‌بندی آنها چیست.
پس از مطالعه از کاربران خود سوال بپرسید
از کاربران بخواهید دلیل انتخاب گروه‌هایی را که انتخاب کرده‌اند، را توضیح دهند. این مرحله اختیاری است اما به شدت توصیه می‌شود. سوالات در مرتبسازی کارت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آیا موردی وجود داشت که قرار دادن آن آسان یا دشوار بود؟
آیا آیتم‌هایی وجود داشت که به دو یا چند گروه تعلق داشته باشند؟
نظر شما در مورد موارد مرتب نشده (در صورت وجود) چیست؟
در یک مطالعه بدون تعدیل، که در آن مجری کار (Moderator) ندارد، ممکن است بتوانید این سوالات را در یک نظرسنجی پس از مرتبسازی بگنجانید تا بینش بیشتری به دست آورید. می‌توانید سوالات سنجش رتبه‌بندی را نیز بگنجانید. به عنوان مثال:
در مقیاس ۱ (بسیار آسان) تا ۵ (بسیار دشوار)، چقدر آسان بود که کارت‌ها را دسته‌بندی کنید؟
در مطالعات تعدیل شده یا حضوری، که در آن یک تسهیل کننده جلسه را مدیریت می‌کند، سؤالات متناسب امکان‌پذیر است.
تجزیه و تحلیل داده‌ها در مرتبسازی کارت
۱. گردآوری داده‌ها
داده‌های بدست آمده را در قالبی سازماندهی کنید که تجزیه و تحلیل آنها راحت‌تر باشند. ابزارهای مرتبسازی کارت آنلاین، نتایج را به طور خودکار جمع‌آوری کرده و از طریق نمایش گرافیکی، قابل تجزیه و تحلیل هستند. این ابزارها نسبت به وارد کردن اطلاعات به صورت دستی، آسان‌تر و سریع‌تر هستند.
۲. شناسایی الگوها و دسته‌بندی‌های رایج
شناسایی الگو و دسته‌بندی‌ها در مرتبسازی کارت به‌خاطر تنوع در نحوه گروه‌بندی شرکت‌کنندگان، می‌تواند دشوار باشد. ابزارهایی مانند OptimalSort روابط بین کارت‌ها را به‌صورت تصویری نمایش می‌دهند.
۳. ترکیب الگوهای شناسایی‌شده با بینش‌های کیفی
حتی در صورت اجرای مرتبسازی کارت به‌صورت کمی، اجرای چند جلسه تعدیل‌شده مهم است تا درک کنید شرکت‌کنندگان هنگام گروه‌بندی چه منطقی را دنبال می‌کنند. این جلسات بینشی از نحوه تفکر درباره گروه‌بندی‌ها می‌دهد و کمک می‌کند بفهمیم دلیل سختی قرار دادن یک کارت، در دسته‌بندی‌ها چیست؟
۴. انجام مرتبسازی کارت به‌صورت حضوری
مطالعات حضوری مرتبسازی کارت کمتر رایج هستند، زیرا ابزارهای آنلاین، فرآیند را کارآمدتر و آسان‌تر می‌کنند. مراحل اجرای مطالعه حضوری، مشابه روش آنلاین است اما چند تفاوت کلیدی دارد:
-
- آماده‌سازی کارت‌های فیزیکی: شرکت‌کنندگان کارت‌های فیزیکی را گروه‌بندی می‌کنند.
- جمع‌آوری دستی داده‌ها: محققان داده‌ها را به‌صورت دستی جمع‌آوری و پردازش می‌کنند. استفاده از دوربین برای ثبت گروه‌بندی‌ها پس از هر جلسه توصیه می‌شود.
- تعیین فضای مناسب برای کارت‌های گروه‌بندی‌شده و نشده: فضاهایی مشخص برای کارت‌های گروه‌بندی‌شده و نشده فراهم کنید تا از سردرگمی شرکت‌کنندگان جلوگیری شود. ابزارهای آنلاین به‌طور خودکار کارت‌های گروه‌بندی‌نشده را در سمت چپ قرار داده و آنها را با خطی از کارت‌های گروه‌بندی‌شده جدا می‌کنند.
محدودیت‌های مرتبسازی کارت
مرتبسازی کارت برای تولید ساختارهای معماری اطلاعات مناسب است اما دارای محدودیت‌هایی هم است:
نداشتن زمینه: در مرتبسازی کارت، تمرکز فقط روی آیتم‌های محتوایی جدا است و زمینه کلی سایت، مثل تصاویر، ساختار و پیوندها، در نظر گرفته نمی‌شود.
مسیرهای محدود ناوبری: مرتبسازی کارت نمی‌تواند همه مسیرها و ساختارهای موجود در سایت را به صورت کلی، نشان دهد. بلکه فقط می‌تواند یک دسته‌بندی ایجاد کند و زیرمجموعه‌ها را نمی‌تواند بسازد.
محدودیت تعداد کارت‌ها: در یک جلسه مرتبسازی کارت، نمی‌توان تعداد زیادی کارت (مثلاً بیشتر از ۵۰ کارت) قرار داد، چون کاربران خسته می‌شوند. وقتی کارت‌های زیادی داشته باشید، کاربران ممکن است کارت‌ها را در دسته‌بندی‌های نامرتبط قرار دهند.
تفسیر سخت نتایج: تفسیر نتایج این روش دشوار است چون کاربران مدل‌های ذهنی متفاوتی دارند. بنابراین، تجربه محقق و استفاده از روش‌های دیگر در کنار مرتبسازی کارت می‌تواند به نتایج تحلیل کمک کند.
نتیجه‌گیری
مرتبسازی کارت، کمک می‌کند محتوای محصول را متناسب با انتظارات و مدل فکری کاربران سازماندهی کنید. عوامل مهمی در این فرآیند نقش دارند از جمله نحوه اجرا (حضوری یا از راه دور)، اهداف، ابزارها و شرکت‌کنندگان. این روش می‌تواند بینش‌های ارزشمندی ارائه دهد. اما به دلیل هزینه کم، سادگی و نیاز به تلاش کمتر برای درک انتظارات کاربران، می‌تواند انتخاب موثری باشد.
دیدگاه کاربران